Atatürk, 27 Aralık 1919'da Ankara'ya gelişinde önce Ziraat Mektebi'ni daha sonra da İstasyon Şefi Köşkü'nü hem konut hem de çalışma yeri olarak kullandı. Bu yapılar Atatürk'ün çalışma ve dinlenmesi için yetersiz kalınca uygun bir konut arayışı içine girildi. Daha sakin ve huzurlu bir ortam olması sebebiyle Çankaya'daki "bağevi" Ankara Belediyesi tarafından 30 Mayıs 1921'de Mustafa Kemal'e armağan edildi. Atatürk, Latife Hanım ile evlenmesinin ardından günlük yaşamını burada sürdürdü. 1924-1926 yıllarında yeni yapılar eklenerek, büyütülen "bağevi", Mustafa Kemal Paşa'yı 1932'de inşa edilen Pembe Köşk'e taşınıncaya kadar ağırladı. Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında çok önemli olaylara tanıklık eden, Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın yakın kurmaylarıyla 28 Ekim 1923'teki akşam yemeğinde bir araya gelerek, "Efendiler, yarın Cumhuriyet'i ilan edeceğiz." dediği ve ömrünün büyük bölümünü geçirdiği "bağevi", 1950'den bu yana "Atatürk Müze Köşkü" adıyla halka açıldı. Köşkün, 2002–2007 arasında kapsamlı bir bakım ve onarım çalışmasıyla müzeden çok, kullanıldığı dönemi yansıtan bir "konut" olarak sergilenmesi için gerekli düzenlemeler yapıldı. Meydana gelen bozulmaları durdurabilmek amacıyla da 2022'de Milli Saraylar Başkanlığınca yeniden restorasyonuna başlanılan köşk, tadilatların tamamlanmasıyla Cumhuriyet'in 100. yılında kapılarını yeniden ziyaretçilere açtı.
2022'de kapsamlı restorasyona alındı
Milli Saraylar Başkanlığı Anadolu Müzeleri Daire Başkanı Mert Tepekıran, Atatürk Müze Köşkü'nde AA muhabirine yaptığı açıklamada, köşkün tarihi ve özelliklerine ilişkin bilgi verdi. Atatürk Müze Köşkü'nün, müzeden ziyade 1921-1932 yılları arasında Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün kullandığı ev olarak muhafaza edildiğini vurgulayan Tepekıran, şöyle konuştu: "Burası 2022 yılında Cumhurbaşkanımızın tensipleriyle, Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürlüğü himayesinde Milli Saraylar Başkanlığımızca geniş kapsamlı bir restorasyona alındı. Bilim ve Değerlendirme Kurulu uzman hocalarımızın titiz çalışmalarıyla bir restorasyon süreci geçirdik, bir yıl gibi kısa sürede tamamlandı. Burası Ankaralılar ve şehir dışından gelen misafirler için çok önem verilen bir mekan ve bu mekanda 29 Ekim 2023'den bu yana 4 bine yakın ziyaretçi ağırladık. Ziyaretçileri 20 kişilik gruplar halinde kabul ediyoruz, çünkü ev formatında ve ahşap bir yapı olduğu için çok kalabalık grupların ağırlanmasında bazı sıkıntılar oluşabiliyor."
Restorasyonda 150 kişilik uzman ekip görev aldı
Tepekıran, restorasyon sürecinde binanın statiği, çatı tamiri ve kirişlerinin sağlamlaştırılması, duvarlardaki kalem işlerinin tekrar gözden geçirilmesi ve obje bakımları gibi çalışmaların yaklaşık 150 kişilik uzman bir ekiple yürütüldüğünü aktardı. Müze köşkün iki katının restorasyonunun tamamlanıp, ziyarete açıldığı bilgisini veren Tepekıran, "Halen devam eden manevi evlatlar kısmı ve müze-sergi salonumuz var. Bunları da en kısa zamanda tamamlayıp, vatandaşlarımızın ziyaretine açacağız." dedi.
"Telefonla randevu alınarak, ziyaret edilebilecek"
Tepekıran, ziyaret sırasında yemek salonu, elçi kabul odası, Atatürk'ün yatak odası ve şahsi eşyaları, Latife Hanım'ın odası, çalışma odası ve kütüphanenin görülebileceğini belirterek, köşkün pazartesi hariç her gün "0 312 403 54 44" numaralı telefondan randevu alınarak, ziyaret edilebileceğini vurguladı.