Kayıt dışı istihdam berberlerde hat safhada. Berberlerde çalışan kalfa ve çıraklar, yaptığı tıraş ücretinin yüzde 50’sini kendisi alırken, geri kalan yüzde 50’lik kısmı ise dükkan sahibine veriyor. Elektrik, su, kira ve diğer masraflara karışmayan kalfalar, kendi sigortalarını kendileri ödemeye çalışıyor. SESOB Başkanı Hacı Eyüb Güler, berberlerdeki kayıt dışı istihdam sorununu değerlendirdi.
“Berberler yanında çalıştırdığı işçinin sigortasını da yapmak mecburiyetinde”
Berberlerin kalfa ve çıraklara sigorta yapmasının zorunlu olduğunu dile getiren Başkan Güler, “Berberler ile kalfalar arasındaki ‘kar payı’ konusuna bir şey diyemem. Onlar kendi aralarındaki anlaşmaya bağlı. Sigorta işine gelirsek, şu devirde sigortasız çalıştırmak diye bir şey olmaz. Kayıt dışı çalışma da yok. Bizim berberler konusunda yurt dışı ile alakalı sıkıntımız var. Kaçak göçmenlerin açtığı berber dükkanları ile ilgili sıkıntımız var. 20 TL’lik tıraşı 4’te 1 fiyatına sağlıksız ortamda yapıyorlar. Biz bunlarla, kaçak esnaf ile problemimiz varken kendi berberimizin işçisini sigortasız çalıştırmasının da bir anlamı yok. Bu ortamda kaçak işçi çalıştırmak çok zor. Sigortasız çalışan birisi, orada çalıştığını belirttiğinde SGK konuyla ilgileniyor. Berber esnafı bunun altından kalkamaz. Bir işçi, ‘ben burada sigortasız çalışıyorum’ dediği zaman büyük cezalar ödeler. Bunu bilmeleri lazım. Hangi devire geldik. Bu devirde kaçak işçi çalıştırmalar olmaz. Mutlaka yakalanacaklar. Bunu berber esnafının bilmesi lazım. Yanında çalıştırdığı işçinin sigortasını da yapmak mecburiyetindedirler” dedi.
“Kalfalar sigortasını kendi ödüyor, kazancının yüzde 50’sini alıyor”
Kalfaların sigortasını kendilerinin ödediğini, bazı işverenlerin de destek olduğunu dile getiren 40 yıllık berber ustası Zeki Karaismailoğlu, “Eskiden insan çocuğu meslek sahibi olsun diye uğraşırdı. Şimdi gelen çocuklar çırak olmak istiyorlar. Ardından da ne kadar maaş alacaklarını soruyorlar. Önce maaşı soruyorlar. Meslek, insanın gözünde bitmiş, tamamen paraya dönüşmüş. Meslek artık yok. İşi paraya döktükten sonra nasıl yapacağız bilemiyoruz. Eleman yetiştiremiyoruz, eleman bulamıyoruz. Kalfalarda sistem yüzde 50’dir. Kalfa çalıştığının yüzde 50’sini alır, gider. Başka hiçbir şeye karışmaz. Sigortası ödeniyor. Sigortayı kendisi ödüyor ama işveren de yardımcı oluyor. Kalfalar az bir para görünce kendileri mekan açıyorlar. Onu da yürütemiyor. 5 elemanın vardı, hepsi dükkan açtı sonra da kapattı gitti” diye konuştu.
Berber Nurettin Kol ise şunları söyledi:
“Aşağıdan çırak yetişmediği için kalfa bulmakta zorlanıyoruz. Kalfalar bizde sigortalı çalışır ve kazancının yüzde 50’sini alırlar. Sigortayı işveren ödüyor. 18 yaşında liseyi bitirmiş bir insan gelip de çırak ya da kalfa olmuyor. Bizim yetiştiğimiz dönemlerde 12-13 yaşlarında meslek öğrenip, ekmeğimizi kazanıyorduk.”
İHA