Çarşamba Belediyesi’ne ait Modern Sebze ve Meyve Toptancı Hal esnafları bu yıl Mayıs ayında başlaması gerekirken, Haziran’ın 15 in de halin açıldığını ama yine de halde alışveriş olmaması nedeni ile adeta sinek avladıklarını ve bunalımda olduklarını dile getirdiler. Sebze ve Meyve Haline bu yıl mazot, gübre, tohum, ilaç ve diğer giderlerin aşırı derecede yüksek olması nedeni ile köylü üreticilerin sebze ve meyve ekip dikmediklerini dolayısı ile üretim olmaması nedeni ile de halin bomboş kaldığını dile getirdiler.
Her yıl Mayıs ayı ortasında Köylülerin ürettiği sebzelerin hale inmeye başladığını dile getiren Çarşamba Sebze ve Meyve Hal esnaflarından Arslan Toptan Sebze ve Meyve Komisyoncusu Mehmet Arslan, “Çarşamba Sebze halimiz her yıl Mayısın 20 sinden itibaren açılırdı. Ancak bu yıl Havaların soğuk gitmesi ve mevsim dengelerinin dalgalı olması nedeni ile sebze geç kaldı. Ekim ve hasat dönemi geciken sebze nedeni ile halimizi Haziran ayının 15 inde açtık ama hala hal de hareketin adı bile yok” diyerek şöyle devam etti.
Arslan, “Havaların soğuk olması nedeni ile sebze geç kalınca hale sebze gelmemeye başladı ve bu da halde fiyatların tavan yapmasına neden oldu. Aslına bakarsanız bu sıkıntıdan başka köylü üreticilerin bir başka sorunu ise Çarşamba üreticisi konumunda bulunan köylülerin girdi maliyetleri aşırı yüksek durumda bulunuyor. Bu nedenle de köylülerimiz üretim ya yapmıyor ya da normal üretimin altında üretim yapmaya başladı bu hali ve pazarları da elbette ki etkiliyor. Bunların gelecekte daha da kötüleşmemesi için İlçede ki akil insanların bir araya gelerek alternatifler üretmesi gerekiyor. Akil dediğimiz işin ehli insanlar taban fiyatları belirlemeli ve üretici olan köylülerimizin masraflarını karşılayarak az da olsa kar edecekleri bir fiyat ve zemin oluşturmaları gerekiyor”.
Geçmiş yıllarda bu dönemde halde adım atacak yer bulunmazdı. Çünkü önce ki senelerde üretim fazla idi ve karşılığını fiyatlar ucuz olduğu için köylü alamazdı. Bu gün ise tam tersi konumda bulunuyoruz. Örneğin geçen yıl halde bir günde tahmini olarak 250 milyarlık alış veriş olurken bu gün akşam olmak üzere 30-40 milyarlık satış yapılamadı diyen Mehmet Arslan, “Tarım alanında Çarşamba Ovasının tanıtımı ve sanayileşmesi yapılamıyor. Bir Bafra kadar olamıyoruz. Bafra Uluslar arası fuarlarda bizim ürünlerle bile tanıtım yapıyor ve ürünlerini köylüsünü de rahatlatacak şekilde pazarlıyor. Çarşamba’ da bu noktada eksiğimiz çok. Çalışan yok. Herkes köylüye bel bağlamış köylü de kar edemediği hatta zarar ettiği için ekim dikimi bir kenara bırakarak sadece desteklemelere güvenmeye başladı. Köylü haklı. Acil çözüm yolu bulunmalıdır” şeklinde çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Hükümetin tarım yani üretim alanında çok hatalı olduğunu ve hükümet olarak ürün bazında veya başka şekillerde desteklemeler verileceğine taban fiyatlarına göre fiyat verilerek TMO’ ların yeniden aktif hale getirilmesini isteyen Komisyoncu Ali Usta, “Hükümet çiftçiye destek adı altında mazot, bilmem ne destekleri veriyor. Çiftçi de giderini hesaplıyor ve bakıyor ki mazot, gübre, ilaç ve diğer işçilik masrafları desteklemeden aldığını karşılamıyor köylü o vakit ne ekim yapıyor ne de başka iş yapıyor. Devletten aldığı ile geçinmeye uğraşıyor. Bu da önce hal esnafına sonra da dolayısı ile pazara ve vatandaşa kötü yansıyor” diyerek enteresan bir yorumda bulundu.
Usta, “Devlet artık desteklemelerden vazgeçerek en kısa sürede önce TMO ları aktif hayata geçirecek ve ürünlerin taban fiyatlarını yüksek belirleyecek hiçbir destekleme yapmayınca da üretim artacaktır. Üretim artınca köylü konumunda ki üreticiler hal esnafı ile TMO ları da ki taban fiyatları ve Pazar fiyatlarını kıyaslayarak hangisinde daha fazla karı varsa oraya ürününü satacaktır. Hem köylü kazanacak hem de devletimiz. Ama şimdi durum insanları kolaylığa yöneltirken ithalatın azalmasına neden oluyor. İthalat edilen her türlü sebze ve meyve bizim ülkemizden daha ucuza üretilmiyor. Burada sadece ithalatı yapan firmalar kazanıyor. Üç beş kişi zengin oluyor olan köylüye ve vatandaşlarımıza oluyor. Üretim olmayınca piyasa da fiyatlar artıyor” diyerek devam etti.
Bu gün itibari ile Çarşamba’ da havaların soğuması ve taban fiyatın belli olmaması nedeni ile üretimin az yapılmasından kaynaklı olarak fiyatlar tavan yapmasına rağmen halde sinek uçmuyor. Sebze yok ki satış olsun. Bu gün sebze halimizde fasulye 2lira 5o kuruş, salat 50 kuruş, biber çeşitlerimizde ise dolmalık biber 50 kuruş ve sivri ( çarliston) biber ise 1 lira 50 kuruştan alıcı buluyor ama ürün yok. Biz burada boş boş bekliyoruz köylü önce soğuklardan ektiği mahvoldu ve üretimi azaldı diğer yandan da ekimini az yaptığı için pazara gelecek ürün yok. Buna acil çözüm bulunmalıdır. Devlet çiftçi üretim politikasını değiştirmelidir” diyerek sözlerini tamamladı.
Çarşamba Sebze ve Meyve Toptancı Komisyoncuları halin boş olması nedeni ile boş boş otururken çiftçilerin desteklemelerinden çok taban fiyatın yüksek verilmesi ile birlikte ilçede fındık gibi üretimlerin sökülerek şeker pancarı, soya, patlıcan gibi başka ürünlere yönelerek üretimin artacağına işaret ettiler.
HABER-FOTO: Fatma TAŞDELEN