Fındık üretimi ülkemizin en önemli tarımsal faaliyetlerinden biri. Dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 70’ini sağlayan Türkiye, bu alandaki liderliğini sürdürmeye devam ediyor. Ancak son yıllarda fındık bahçelerinde bir düşman ortaya çıktı: kahverengi kokarca. Bu zararlı böcek, özellikle fındıkta kalite kaybına yol açarak üreticinin yüzünü asıyor.
Kahverengi kokarca, fındığın içini çürütmesiyle bilinir. Kabuktan içeri sızarak fındık içini boşaltıyor, adeta emiyor. Görünüşte her şey yolundaymış gibi duran fındık, kırıldığında içinin kuruduğu ve çürüdüğü görülüyor. Bu durum, özellikle ihracatçıları da zor durumda bırakıyor. Peki, bu sorun karşısında fındık tamamen değersiz mi? Elbette hayır!
Fındığın Sektörel Gücü
Fındık sadece kuruyemiş olarak değil, birçok farklı sektörde değerlendirilir. Gıda sektörü başta olmak üzere kozmetik, ilaç ve enerji sektörleri fındığı en verimli şekilde kullanıyor. Fındık yağından tutun da fındık kremasına kadar birçok alanda yer bulan bu ürün, içinin çürük çıkması durumunda bile farklı şekillerde kullanılabiliyor. Çürük fındıklar bile uygun süreçlerden geçirilerek kozmetik ürünlerinde değerlendirilebiliyor.
Fındık Kabuğu, Doğanın Saklı Hazinesi
Asıl gözden kaçırılan hazine ise fındık kabuğunda yatıyor. Fındık kabuğu yıllardır yakacak olarak kullanılsa da son dönemde endüstriyel alanlarda da büyük bir değer kazandı. Fındık kabuğu, biyoyakıt üretiminde önemli bir girdi haline geldi. Yüksek kalorifik değeri sayesinde ısınmada kullanılırken, özellikle enerji santrallerinde de alternatif bir enerji kaynağı olarak tercih ediliyor. Ayrıca kabuktan elde edilen aktif karbon, su arıtma sistemlerinden tutun da hava filtrelerine kadar geniş bir kullanım alanına sahip.
Sıfır Atık ve Fındık
Günümüzde giderek önem kazanan sıfır atık yaklaşımı, fındık üreticileri için de büyük bir fırsat sunuyor. Fındığın sadece içi değil, kabuğu ve hatta dalları bile değerlendirilebilir. Fındık dallarından elde edilen talaş, mobilya sektöründe kullanılıyor. Kabuğundan ise enerji, kozmetik ve biyoteknoloji alanlarında faydalanılıyor. Yani fındık, doğada adeta “hiçbir şeyi ziyan olmayan” bir ürün.
Fındık üreticileri için kahverengi kokarca gibi zararlılar can sıkıcı olabilir, fakat bu zorluklar fındığın değerini düşürmez. Doğru stratejilerle hem fındığın içi hem de kabuğu en verimli şekilde kullanılabilir. Türkiye, bu alandaki liderliğini korurken, sürdürülebilir tarım ve sıfır atık anlayışıyla fındıktan elde edilen katma değerini daha da artırabilir. Unutmayalım, fındık yalnızca bir tarım ürünü değil, aynı zamanda doğanın bize sunduğu büyük bir hazine.