Kastamonu’nun Ağlı ilçesine bağlı Müsellimler köyünde yetişen kaya fındığı ağaçları, gövdesinin kalınlığı, ağaçların yüksekliği ve yaşlarının fazlam olmasıyla büyük ilgi çekiyor. Boylarının uzunluğu 25 metreyi bulan ve gövdesinin kalınlıkları da 5-6 metre civarında olan kaya fındığı ağaçlarından bir tanesi ise, yaşı itibariyle dünyanın ve Türkiye’nin en yaşlı fındık ağcı olma unvanı taşıyor. Müsellimler köyünde yetişen ve 600 yıllık olduğu belirtilen kaya fındığı ağacı, İtalya’daki 2 bin 500 yıllık fındık ağacından sonra en yaşlı fındık ağacı olma unvanı taşıyor. Yaşı itibariyle tarihe tanıklık eden fındığı ağacı, ayrıca 600 yıldır meyve vermeye de devam ediyor. Köylüler, kendi arazilerinde yetişen kaya fındığı ağaçlarının hem bakımını yapıyor hem de meyvesini topluyor.
Müsellimler köyünde yoğunlukta kaya fındığı ağaçlarının bulunduğunu belirten Emekli Öğretmen Satı Mehmet Aslan, “Kaya fındığı demelerinin sebebi de, fındıklarının çok sert olması ve ağaçların kaya üzerinde yetişmesindendir. Bu ağaçlar çok gelişmiştir. Bu fındık ağacının 600 yıllıktır” dedi.
Müsellimler köyünün adının halk arasında fındıklı köyü olarak bilindiğini vurgulayan Aslan, “Kaya fındık ağaçları, en çok Müsellimler köyünde yetişir. Civar köylerde çok az kaya fındığı ağacı bulunur. Bu kaya fındığı ağaçları, 500-600 yıllık olmasına rağmen hala meyve vermeye devam etmektedir. Her ağaçtan farklı miktarda fındık çıkmaktadır. Bunların bazıları küçük, bazıları büyüktür. Bu ağaçların bazılarından 15-20 kilo fındık aldığımızda oluyor, 50-60 kilo fındık çıkan ağaçlarda var” diye konuştu.
Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesinden Tunuslar köyüne gelinerek kaya fındığı ağaçları üzerinde çalışma yapıldığını aktaran Satı Mehmet Aslan, “Türkiye genelinde Müsellimler köyünde olduğu kadar başka bir bölgede bu yoğunlukta kaya fındığı ağaçları olmadığını belirttiler. Ayrıca Orman Fakültesinden gelip araştırma yapan hocalar, Tunuslar köyünde bir fındık ağacının 400 yıllık olduğunu tespit ettiler. Ama biz, bu fındık ağacının 500-600 yıllık olduğunu tahmin ediyoruz. Belki de bizlerin tahminine göre, bu kaya fındığı ağacı dünyanın ve Türkiye’nin en yaşlı fındık ağacı olabilir. Biz, bu şekilde düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
Müsellimler Köyü Muhtarı Hüseyin Akdoğan ise, “Köylerimizde, tapulu arazisi üzerinde bulunan kaya fındık ağaçlarını herkes kendisine toplar, tapulu alanda olmayan fındık ağaçlarını ise köy halkı müşterek toplar. Köydeki haneye göre, toplanan bu fındıklar bölünür. Köyümüzde, kaya fındığı ağaçlarının yoğunluğu tapulu araziler üzerinde bulunuyor. Bir kısmı da tapulu olmayan araziler üzerinde yer alıyor” ifadelerini kullandı.
Köylüler alarak kaya fındığı ağaçlarının yeniden yetişmesini sağlamaya çalıştıklarını anlatan Köy Muhtarı Akdoğan, şunları söyledi: “Bu ağaçlar, yaklaşık 25-30 yıl süre kadar ancak fındık veriyor. Bu konuda biraz sıkıntılarımız var. Çok geç yetişen bu fındık ağaçları, aynı zamanda çok az fındık veren ağaçlardır. Bu yüzden bizler, ceviz nasıl aşılanıp erken verim vermesi sağlanıyorsa, bu fındıklarında aşılama yöntemiyle daha erken fındık vermesi konusunda bizler yardım istiyoruz. Bu sayede, fındık ağaçlarının daha erken meyve vermesini amaçlıyoruz. Yani 25-30 yıl kadar değil de, en azından 5-10 yıl içerisinde meyve vermesini istiyoruz. Bu sayede, bölgenin insanı olarak kaya fındığından daha fazla yararlanmak istiyoruz”
Fındık ağacının yaklaşık 600 yıllık olduğuna dikkat çeken Akdoğan, şunları kaydetti: “Buna rağmen hala meyve veriyor. Ama giderek artık meyvesi azalıyor. Kaya fındığı ağaçları, sadece bizim köyümüzün çevresinde yoğundur. Başka bir bölgeme bu yoğunlukta kaya fındığı ağacı bulamazsınız. Köyümüzün de adı zaten halk arasında fındıklı köyü olarak geçer. Yaşı itibariyle belki de hemen hemen dünyanın en yaşlı ağacı olabilir.”
Köylüler, ellerine aldıkları sırıkla fındık ağacının dallarını buduyor. Ağacın altına düşen fındıklar, vatandaşlar tarafından toplanarak çuvallara konuyor. Daha sonra çuvallara konulan fındıklar, evlere götürülerek kurutuluyor.