Bodrum, tarihin tanığı kalesi, bembeyaz evleri, daracık sokakları, gün doğumuna doğru uzayıp giden geceleri ve koylarıyla, şöhreti dünyaya yayılmış bir yöredir. Meşhur Halikarnas Balıkçısı, yani Yazar Cevat Şakir Kabaağaçlı ve onun Bodrum’a sevdalandırdığı aydınlarımızın, yöreyi mesken tutan yazar-çizerlerimizinde bu ünde büyük payları vardır.
Bugün Bodrum, bir tatil yöresinden beklenen tüm unsurları bünyesinde toplamış, yaz kış yaşanabilecek önemli bir turizm merkezi. Her yıl sayısız turistin geldiği Bodrum, doğal güzellikleri ve sosyal yaşamın yanında, tarihsel ve kültürel değerleriyle de baş döndürücü bir güzellikte. Herodot’a (Halikarnassoslu Herodotus) göre Bodrum (eski adıyla Halikarnassos), MÖ 7. Yüzyılda, Dorların kurduğu ve altı kentten oluşan “Heksapolis Birliği” içindeydi. Ancak Apollon onuruna düzenlenen yarışmayı kazanan Halikarnassoslu birinin aldığı ödülü tapınakta bırakmayıp evine götürmesi sonucu, kent bu birlikten çıkarıldı.
MÖ 550’de kentte Lidya Kralı Kroissos egemendi. MÖ 546’da Lidya Devleti tarih sahnesinden silinince, Karyalılar da öbür kavimler gibi Pers egemenliğini tanımak zorunda kaldı. MÖ 468’de Attika – Delos Deniz Birliği’nin üyesi olan Halikarnassos, MÖ430’dan sonra yeniden Pers egemenliğine geçti ve yerel prenslerce yönetilmeye başladı.
Ünlü Karya Kralı Mausolus zamanında Mylasa’daki başkent Halikarnassos’a taşındı. Nitekim kentin tepesinde Mausolus’un Sarayı vardı. Tüm Karya kentlerinin Makedon istilasına karşı direnen Halikarnassos MÖ 334 İskender tarafından zapdedildi. Direniş kanlı bir çatışma ile bastırılarak kent yakılıp yıkıldı. MÖ 3. Yüzyılda Halikarnassos Mısır’daki Lagos Hanedanının donanmasına üs oldu. Kent MÖ 192 DE Romanın bir uydu durumuna geldi ve bu tarihten sonra MÖ 189 ‘da Rodos Denizcilerinin MÖ88. De de çok kısa bir süre Pontus Kralı Mitheridates’in eline geçti. Halikarnassos Roma Döneminde Asia Eyaleti sınırları içerisinde yer aldı.
13. Yüzyılın ikinci yarısında Menteşe Beyliğinin eline geçen kent 1415’de Rodos Şövalyelerinin yönetimine girdi. 1522’de Kanuni Sultan Süleyman Rodos adasıyla birlikte Bodrum’u da ele geçirdi.
Bodrum 1866’da kaza oldu. Ünlü sanatçı ve bilim insanlarının doğum yerini alan Halikarnassos Antik Dünyanın kültür merkezlerindendi. Ayrıca deniz ticaretine elverişli işlek bir limandı. Bu iki özellik Halikarnassos’un ününü ve zenginliğini artırmıştı.
Dünyanın yedi harikasından biri olan Halikarnas Mozolesinin yerinde yalnızca temelleri kalmıştı. Zaman zaman onarılan Bodrum Antik Tiyatrosu Helenistik Döneme tarihlenmektedir. Rodos Şövalyelerinin yaptığı Bodrum Kalesi ise tüm görkemiyle ayakta olup günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
Halikarnas Mozolesi: Temel kalıntıları Bodrum’un Tepecik Mahallesindedir.
Helenistik Dönemde tüm görkemiyle yükselen ve hayranlık uyandıran anıt önce bir depremle sonrada Bodrum Kalesinin yapımında kullanılacak taşları sağlamak için yıkılmıştır. Mozolenin dört atlı araba ve heykel grubu bulunmaktaydı. Antik yazarlar anıt Mimarlarının Satyros ve Pytheos olduğunu yazarlar anıtın kabartmaları dönemin 4 ünlü heykeltıraşının yapıtlarıdır. Bodrum Müzesindeki iki kabartma anıtın Türkiye’de kalabilen parçalarıdır.
Telmissos:Bodrum Turgut Reis yolu üzerinde orta kenti geçtikten 3 km sonra Gümüşlük sapağından 2 km önce Gürecede’dir ve kalıntılarının bulunduğu tepe anayolun üzerine düşer. Tepede Helenistik dönem burç kalıntıları izlenir. Tarihçi Herodot Telmissos’da Apollo’nun Tapınağı bulunduğu anlatılır.