Hastaların ilaçları cep telefonu ile görüntülü içiriliyor

Sağlık Bakanlığı tarafından 2006 yılında tüberküloz hastalarının ilaçlarını düzenli olarak içtiklerinin kontrolü için DGT uygulaması başlatıldı. Bu uygulamayla tüberküloz hastalarının tedavileri boyunca ilaçlarını sağlıkçıların gözetiminde içmesi planlandı. Bu uygulamada başarılı sonuçlar alınması üzerine Sağlık Bakanlığı tarafından Tele-DGT uygulaması da hayata geçirildi. Samsun'da 6 ay önce uygulanmaya başlanan Tele-DGT yöntemiyle hastaların ilaçları içip içmediği görüntülü olarak takip ediliyor. Hastaların bir merkeze gitmeden bulunduğu yerden arayarak ilaçlarını içmesi, hastaların hayatını oldukça kolaylaştırıyor. Hastaların düzenli bir şekilde ilaçlarını içmesinin yanı sıra tedavide de olumlu sonuçlar elde ediliyor. 
Uygulamanın sosyal yaşamları ve sağlıkları için çok iyi olduğunu belirten hastalar, hastaneye veya bir merkeze gitmeden tedavi oldukları için uygulamadan son derece memnun. 7-24 hastaların bir telefon kadar yakınında olan sağlık çalışanları fedakarca görevlerini yerine getiriyor. Mesai gözetmeksizin çalışan sağlıkçılar hastaların telefonlarını cevapsız bırakmıyor. Hastalar WhatsApp, Facebook gibi görüntülü ağlarla sağlıkçılara ulaşabiliyor. 

"Hiç bir zaman hastaları geri çevirmedim" 
Hastaların her an kendilerine ulaşabildiğini söyleyen 24 yıllık tüberküloz hemşiresi Tülay Yıldızbaş, "Yıllık izne gittiğimde de hastalarımız her an her yerde arayabiliyor. Müsait değilsem beni telefonla arayan arkadaşlarımı geri çevirebiliyorum ama hastalarımızı geri çeviremiyorum. Çünkü o anda ilacını içmesi gerekiyor. Geri çevirirsem beni bir daha aramayabilir, bunu mutlaka açmam gerekir diyorum. Hafta içi hafta sonu fark etmiyor. Hafta sonu ben daha kalkmadan beni arayabiliyorlar mutlaka açıyorum. Hiçbir zaman hastaları geri çevirmedim" dedi. 
Uygulamanın hastaların hayatını kolaylaştırdığını ifade eden Çarşamba Verem Savaş Dispanserinden Dr. Sait Bal, "Hastalarımız günlük ilaçlarını merkezimize gelerek bizim gözetimimizde içiyordu. Tele-DGT uygulaması, hastalarımızın yararına oldu. Hastalarımızın her gün gelmesine gerek kalmadı. Köyden gelen veya uzakta olduğu için gelemeyen hastalarımız oluyordu. Hastamız artık gelmeden telefonla görüntülü olarak arayarak ilaçlarını içiyor. Biz de buna şahit oluyoruz. Önceden hasta ilacı alıyordu kendisini iyi hissedince ilacı içemeyebiliyordu. Ama uygulama sayesinde hastalarımız düzenli şekilde ilaçlarını kullanıyor" ifadelerini kullandı. 

"Yüzde 90’ın üzerinde tedavi başarımız var" 
Sağlık Bakanlığı tarafından ülke çapında başlatılan DGT’nin tedaviye önemli katkı sağladığını belirten Samsun İl Sağlık Müdürlüğü Tüberküloz İl Koordinatörü Dr. Derya Öztomurcuk, "Hastaların her gün aile hekimi veya dispansere giderek günlük sağlıkçı gözetiminde bu ilaçları almaları gerekiyor. Biz buna Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT) diyoruz. Hastalarımızın DGT ile ilaçlarını alma zorunluluğu var. Tele-DGT ise her gün aile hekimine veya dispansere gidemeyen hastalarımız için büyük kolaylık. Hasta sabah kahvaltısını yaptıktan sonra hiç dışarıya çıkmadan veya bulunduğu yerden anlık olarak bize ulaşabiliyor. Hastalarımızın bazılarının kameralı telefonu olmuyor. Onlarda yakınlarının telefonu ile arıyor. Tüberküloz solunum yoluyla bulaşan bir hastalık. Eskiden insanların korktuğu bir hastalık. Günümüzde ise ilaçlarla, söylediğimiz dozda ve düzenli ilaç kullanımıyla hastalarımızın tamamına yakını iyileşebiliyor. Tekrar hastalanmıyor. Ama ilaçlarını düzensiz kullanırsa eksik kullanırsa yeniden hastalanabiliyor. Tüberkülozun ülkemizdeki tedavi başarısı çok yüksek. İlaçlarla ve DGT ile yüzde 90’ın üzerinde tedavi başarımız var" diye konuştu. 

"Tüberküloz hastalarımıza devletimizin desteği hastalıktan sonra da devam ediyor" 
Tüberkülozun dünyada Türkiye’de ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak görüldüğünü belirten Samsun İl Sağlık Müdürü Öğretim Üyesi Dr. Muhammet Ali Oruç, "Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2017 Küresel Tüberküloz Raporu'ndaki verilere göre; her yıl yaklaşık 10 milyon yeni hasta ortaya çıkmakta ve 1,8 milyon kişi bu sebeple ölmektedir. Tüberküloz dünyada hala en çok ölüme neden olan 10 hastalıktan biridir. Hastalığın tedavisi en az 6 aydır. Dirençli hasta grubunda ise tedavi süresi 24 aydır. Hastaların günlük ortalama 10-20 ilaç içmesi, tedaviye başladıktan kısa süre sonra klinik şikayetlerin gerilemesi, çevresi tarafından hastalığın duyulma endişesi, tedaviyi yarıda bırakmasına veya aksatmasına neden olmaktadır. Hastaların ilaçlarını düzenli içmeleri için yakın takibe ve sosyal desteğe ihtiyacı vardır. DGT, tüberküloz hastasının tüm tedavisi boyunca ilaçlarının her dozunu bir görevli ya da sorumlu kişinin gözetiminde içmesi ve bunun kaydedilmesidir. Sağlık Bakanlığımızın bir çalışması olan Tele-DGT’ye Samsun’da 2018’in Mayıs ayında başladık. DGT tedavisi alan hastalarımızın işini daha kolaylaştırmak için Tele DGT hizmetini başlattık. Şuanda 27 hastamız, bu projede gönüllü oldu. Tüberküloz tedavisinde ilacın mutlaka günlük olarak içilmesi gerekiyor. Bu konuda çeşitli sıkıntılarla yaşanabiliyordu. Tele-DGT ile artık hastalarımızı görüntülü olarak takip ediyoruz. Her gün hastaların ilaçlarını aldıklarından emin oluyoruz. Hem hasta rahat oluyor hem biz rahat oluyoruz. Hasta günlük hayatına devam edebiliyor. Hastamız dışarıda da olsa evinde de olsa bulunduğu yerden istediği zaman bağlanıp ilaçlarını içebiliyor. Sağlık personelimiz özveri ile çalışıyor. Tatil, gece gündüz demeden hastalara yardımcı olmaya çalışıyorlar. İlimizde tüberküloz tedavisi alan hastaların üçte bire yakını Tele DGT hizmetinden yararlanıyor. Önümüzdeki zamanlarda bunun daha da artacağını düşünüyoruz. Tüm Türkiye’de bu projenin yaygınlaşacağını düşünüyoruz. Tüberküloz hastalarımız çok ilaç içtikleri için bedenen yorgun oluyorlar. DGT tedavisini kabul eden hastalarımız devletimiz tarafından maddi olarak desteklenmekte. Aylık bin 80 TL hastalarımıza destek sağlamakta. Tedavi bittikten sonra da bu destek devam ediyor. Bu yardımı dirençli tüberküloz hastaları 24 aydan sonra 6 ay daha devam ediyor" şeklinde konuştu.