Kansere sebep olan etmenleri beslenme alışkanlıkları, sigara ve alkol, virüsler, genetik faktörler, radyasyon, güneş ışınları ve kimyasal faktörler olarak sıraladı. Kanserin sık görülen belirtilerinin ise yutkunma ve sindirim bozukluğu, uzun süre kapanmayan yaralar, ses kısıklığı ve sebepsiz öksürük, ben ve siğillerin renk ve şekil değiştirmeleri, meme veya herhangi bir yerdeki kitleler, vücudun herhangi bir yerinden gelen akıntı, anormal kanamalar, dışkılama alışkanlıklarındaki değişikliklerdir dedi.
Bu değişiklikler görüldüğünde bir hekime başvurmanın ihmal edilmemesi gerektiğini belirtti. Ülkemizde erkeklerde en sık görülen kanserlerin akciğer kanseri, prostat kanseri ve mide bağırsak kanserleri, kadınlarda ise meme kanseri, akciğer kanseri, rahim ve yumurtalık kanseri ve mide bağırsak kanseri olduğunu belirten Uzun, kanserde erken tanı için yapılması gerekenlerin kanserin ön belirtilerine karşı dikkatli olunması, kadınların düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi yapması olduğunu sözlerine ekledi.
Kanserin erken tanısında tedavi şansının arttığını tedavinin kolaylaştığını, doku ve organ kaybının önlendiğini, sakatlık bırakmadığını belirten Uzun, kanserden korunmak için sigara ve tütün kullanılmaması, alkollü içeceklerden uzak durulması, yeterli ve dengeli beslenilmesi, güneş ışınlarına uzun süreli ve direk maruz kalınmaması gerektiğini söyledi. Ayrıca kadınlar arasında en sık görülen kanser türünün meme kanseri olduğunu hatırlatan Uzun, kendi kendine meme muayenesi ve klinik meme muayenesinin 50 yaş ve üzerinde yılda bir çekilen mamografi meme kanserinden ölümlerde %30 oranında düşüş sağladığını söyledi. Eğitimlerle meme kanseri konusunda kadınların bilgi düzeyinin artırılması, kendi kendine meme muayenesi öğretilmeye çalışıldığını ifade eden UZUN 20-59 yaş grubuna klinik meme muayenesi uygulanarak meme kanserinde erken tanının hedeflendiği eğitim projesinin Çarşamba’da eğitim ve uygulamasına başlandığını söyledi.
Ana konusu kendi kendine meme muayenesi olan bu projeye kadın sağlığına yönelik olarak servis kanseri, sigara, genel beslenme, menapoz ve Aile planlaması konuları da eklenmiştir. Projede ilçemizde yaşayan yaklaşık 45000 kadına kendi kendine meme muayenesi eğitiminin verilmesi ve 3 yıl içinde en az bir kez meme muayenesinin yapılması hedeflenmektedir. Uzun kanser hastalığından korunma ve kanser hastalığının tedavisinde toplumun her kesiminin ortak mücadele etmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Nurhan GÜZEL – Ayhan GONCA