Mustafa Kemal Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Milli Mücadele’yi başlatmak için Bandırma Vapuru'yla Samsun'a gelişinin ardından Amasya'ya gidişinde kullandığı 98 kilometrelik 'Kurtuluş Yolu', 99 yıl sonra Samsun Büyükşehir Belediyesinin başlattığı proje ile tekrar ortaya çıkarıldı. Hazırlanan proje ile Atatürk'ün kullandığı tarihi Kurtuluş Yolu'nun tarih turizmine kazandırılması hedeflenirken, güzergahtaki tarihi yapıların restorasyonu, kağnı arabalarının konulması, yol gösterici çanların yerleştirilmesini içeren çalışmalar ise tüm hızıyla sürüyor.
Samsun Büyükşehir Belediyesi bir tarihi gün yüzüne çıkardı
Her geçen gün yapılan çalışmalar kapsamında yeni tarihi bulgular elde edilirken, Kurtuluş Mücadelesi'ni an be an yeniden yaşatacak tarihi yoldaki çalışmaları büyük bir titizlikle takip eden Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz, "1919’da Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk ün Mıntıka Palas'ta kaldıktan sonra 25 Mayıs'ta Havza'ya vardığı süre içerisinde yaşadığı sıkıntılı ve zorlu yolculuktaki bu güzergah 99 yıl sonra yeniden bizi o günlere götürecek. TBMM ve Anıtkabir Kütüphanesinden alınan bilgi, belge ve fotoğraflarla yolun tarihi değerini yeniden anlatıyoruz. Eski yapılar restore ederek, güzergaha kağnı arabaları ve o dönemde olan kaybolmuş bir çok tarihi yapıyı yerleştiriyoruz. Onlardan bir tanesi de yol gösterici çanlar. Bu çanlar fırtına, sis ve tipi sebebiyle güzergâhını kaybetme riski olan yaya ve taşıtlara o zamanlar güzergâh göstermek amacıyla Karayolları ekipleri tarafından sesli uyarıcı yol gösterici olarak kullanılmaktaydı. Tıpkı o günkü konumu itibariyle biz de ilk çanı Kazancı Mahallesi Bilmece mevkisine yerleştirdik. Çalışmalar tamamen bittiğinde Atatürk'ün kullandığı bu yol açık bir hava müzesi olacak" diye konuştu.
“Minibüsçülerin şiveli yolcu çağırması çok meşhurmuş”
Yapılan araştırmalar ile her geçen gün yeni bir ayrıntının gün yüzüne çıktığına dikkat çeken Yılmaz, "O dönemler özellikle minibüsçülerin kendilerine has şivesi ile bu güzergahta yolcu taşımaları çok meşhurmuş. Doruk’a, Diphan’a, Üçhanlar’a, Kavak’a ve Samsun’a diye şiveli bir yolcu çağırmak hala daha birçok kişinin hafızasında. Bu ayrıntıya da dikkat çekerek Doruk, Diphan ve Üçhanlar’ı belirgin objeler haline getirdik” ifadelerini kullandı.
Yılmaz, yol üzerindeki güzergaha o zamanlarda trafikte olan araçların da yerleştirildiğini sözlerine ekledi.