Tarım ve Orman Bakanlığının "Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı Projesi" kapsamında çalışmalar başlatıldı. Bu kapsamda 2011'de Samsun'un 3 ili olmak üzere Bafra, Çarşamba ve 19 Mayıs ilçelerini içine aldı.
Proje, 2013'te Vezirköprü, 2016'da da Ladik ilçelerinin dahil edilmesiyle 5 ilçede Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, OMÜ, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Samsun İli Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği ortaklığında devam ediyor.
Bölgede kış aylarında ahırlarda tutulan mandalar, ilkbahar aylarında havanın ısınmasıyla Kızılırmak Deltası'na salınıyor.
Yaz boyunca deltada serbest kalan olan hayvanlar, sonbaharda havanın soğumasının ardından yine ahırlara alınıyor
Samsun İli Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği Başkanı İsmail Metin, Türkiye'de ilk manda birliğinin Samsun'da 2008'de kurulduğunu söyledi.
Samsun'da 2007'de 7 bin manda bulunurken bu sayının bugün 22 bin 450'ye çıktığına işaret eden Metin, "Bafra ilçesinde ise 12 bin 75 manda var. Bu sayıya Tarım ve Orman Bakanlığının projeleri sayesinde ulaştık." dedi.
Samsun'un Türkiye'de en fazla manda bulunan il konumunda olduğunu vurgulayan Metin, şöyle devam etti: "Tarım ve Orman Bakanlığımız, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (DOKAP) ve Samsun Büyükşehir Belediyesi ile yaptığımız projeler var. Tarım ve Orman Bakanlığı, Büyükşehir Belediyesi, DOKAP ve Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı ile hijyeni sağlamak için süt toplama ve işleme tesisleri aktif hale getirildi. Bu projelerin sayesinde manda sayısı arttı, ürünleri ekonomiye kazandırmayı sağladık. Birliğimiz ve birliğimize kayıtlı işletmeler il dışına da ürün gönderiyor."
Manda sütünden yoğurt, tereyağı, peynir, kaymak ile manda kaymağından kaymaklı lokum yapıldığını anlatan Metin, süt potansiyeli arttığı zaman ürünleri de artıracaklarını dile getirdi.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi ile birliklerinin ortaklığında manda etinden pastırma da yapıldığını belirten Metin, "Dünyada Akdeniz mandası, nehir mandası olarak bilinir ama hepsi bir. Türkiye'deki ise Anadolu mandası olarak geçiyor." diye konuştu.
Doğanca Mahallesi'nde manda yetiştiriciliği yapan Sinan Kalender ise özellikle manda yoğurdunun yoğun ilgi gördüğüne dikkati çekerek, "Şehir dışına da peynir, tereyağı, kaymak, süt ve yoğurt gönderiyoruz. Mandalar gezen hayvan oldukları için geniş meralarda doğal ortamlarında geziyorlar. Gün boyu çamur balçıkları ile su kanallarına girerler." ifadesini kullandı.
AA