Samsun Kent Müzesi binaları, kentin demiryolu tarihi açısından ayrıcalıklı bir yere sahip. Kent Müzesi binalarını oluşturan iki ana ahşap yapı, 1928 yılında Samsun-Sivas Demiryolu İnşaat ve İşletme İdaresi ve Devlet Demiryolu Lojmanı olarak inşa edildi. Bu yapıların yanındaki Cumhuriyet Caddesi tarafındaki ufak bina ise 1936 yılında müştemilat olarak kullanılan yapının yerine yapıldı. Bu ek yapı uzun yıllar Demirspor Kulübü'nün lokali olarak kullanıldı.
13-15 Mayıs 2011 tarihleri arasında Samsun'da gerçekleşen "Her Kente Kent Müzesi" konulu Tarihi Kentler Birliği toplantısının ertesinde ise proje Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirildi. Müzenin yer tespiti, içeriği ve projelendirilmesi Prof. Dr. Metin Sözen ve ÇEKÜL'ün katkılarıyla gerçekleştirildi. Bu doğrultuda TCDD'ye ait lojmanlar ve Demirspor Lokali binası 2011 yılında kamulaştırıldı. Sekiz ay içerisinde tamamlanan restorasyon çalışmasının ardından Kent Müzesi binalarının tasarım ve içerikleri oluşturuldu, Samsunluların ve birçok kurumun desteği ile müze içerikleri kent belleği açısından değerli objelerle tamamlandı. Böylece, hem Devlet Demiryolları ve Demirspor açısından bir tarihi yansıtan hem de bahçesinde düzenlenen kutlama törenleriyle tüm Samsunluların hatıralarında ayrı bir yere sahip olan bu yapı grubu, Samsunluların geçmişiyle buluşabileceği bir merkez olarak Büyükşehir Belediyesi tarafından kente kazandırıldı.
17 AYDA 100 BİN KİŞİ ZİYARET ETTİ
7 yıllık bir çalışma ve 50 akademisyenin emeği ile ortaya çıkmış olan Samsun Kent Müzesi, 15 bin yıllık Samsun geçmişini halka sunmakta. Geçmişle gelecek arasında bağ kuran Kent Müzesi’nde Samsun’da tarım, ekonomik yaşam, sosyal yaşam, örf adetler, mübadiller, ulaşım tarihi, mutfak kültürü, unutulmaya yüz tutmuş el sanatları, mutfak kültürü ve kültürel yaşama ait birçok bilginin edinebileceği bir bellek oluşturuldu. Henüz resmi açılış yapılamamasına rağmen müzenin 17 aylık süre içerisindeki ziyaretçi sayısı 100 bin kişiye ulaştı.
Bu süreç içerisinde ÇEKÜL Vakfı ile imzalanan protokol çerçevesinde müze eğitimleri çalışmalarının startı verildi. 2014-2015 eğitim ve öğretim yılı için okullarla çalışmalar başlatıldı. “Bilgi Ağacının Gölgesinde Kültürel Miras Uygulamaları” ile Samsun’un arkeolojisi, tarihi, coğrafyası, mimari özelliklerinden oluşan somut mirasın yanı sıra yemek kültürü ve kutlama geleneklerinden oluşan somut olmayan kültürel miras ile ilgili etkinlik örneklerini Samsun Kent Müzesi’nde öğrencilere sunuluyor. Müze eğitimlerine katılacak olan öğrenci ve eğitmenlerin yaşadıkları kentin kültürel zenginliklerinin farkına varmaları, doğal ve kültürel mirasın korunmasına ilişkin duyarlılık kazanmaları ve kültürel kimlik duygusu, korumacılık ve kentlilik bilinci geliştirmeleri amaçlanıyor.
Müze yetkilileri, “Bu hususta müze eğitimlerine katılmak isteyen ve ‘biz de bu şehir için katkıda bulunmak istiyoruz’ diyen her gönüllüyü Samsun Kent Müzesi’ne beklemekteyiz” dedi.