Yazı dizimizin ilkinde, iktidar kanadı ile seçmen arasında seçime endeksli bir köşe kapmaca yaşanabileceğinden bahsetmiştik. EYT ve halkın seçim ekonomisi beklentisi her alanda kendini gösterirken, 6 lı masanın henüz adayını belirleyememiş olması, iktidarın elini güçlendirdi. İşte bu aşamada alınan anket sonuçları da, sanki meclise sevk edilen torba yasalarının içinin boşalmasına sebebiyet vermişe benziyor. Neden bunu söyledim?
Bir ay öncesinden yapılan açıklamalarda, EYT’de 08.09.1999 tarihinden önceki duruma dönüleceği mesajları verilmişti. Ayrıca, normal sgk primi ödeyenlerle emekliler arasındaki 5 puanlık teşvik farkı ayrımının da giderileceği ifade edilmişti. Meclis Başkanlığına verilen EYT ve Sosyal Güvenlik Destek Primi düzenlemesinin iki madde ile sınırlandırılması kafalarda soru işaretleri oluşturdu. EYT’de kamuoyuna verilen mesajdan farklı olarak sadece yaşın kaldırılarak, kademeli geçişteki prim günlerinin 08.09.1999 tarihinden sonraki düzenlemedeki gibi aynen korunması rehavet göstergesi olarak algılanabilir.Ayrıca, emeklilerin sgk primlerindeki %5 lik teşvik de, yasa teklifinde kuşa çevrilmiş durumda.
Beklenti neydi? Tabi ki, normal sigortalılarda işsizlik primi ve yaşlılık aylığı primleriyle beraber % 37,5 olan sigorta primlerine % 5 teşvikin, emeklilere de aynen sağlanmasıydı. Normal çalışanlara nazaran daha fazla prim ödeyen ve buna mukabil işsizlik ve yaşlılık primlerinden muaf tutulan emeklilere de % 5 teşvikin çok görülmemesi gerekirdi. Zira bir emeklinin ödediği prim oranı % 32,5 olarak gerçekleşmektedir. Bu da normal bir çalışan için alınan % 37,5 primin, %20’si emeklilik keseneği, % 3 de işsizlik ödeneğini düşüldükten sonra % 14-15’ler seviyelerinde olması gereken sosyal güvenlik destek priminin, % 32,5 olarak alınıyor olması primlerde adalet vurgusunu öne çıkarmıştı. Açıklama da bu yönde gelmişti.
Beklenti bu olurken, kanun teklifi neleri içeriyor? Teklife göre, sadece EYT düzenlemesiyle emekli olanların işten çıkış tarihinden itibaren ilk 10 gün içinde emekli olarak işe girmeleri halinde, tek seferlik sosyal güvenlik destek priminde %5 teşvik uygulanacağı şeklindeydi. Düzenleme geçici madde ile gelince, tek seferlik ve sadece ilk 10 gün ile de sınırlanınca, pek de bir anlam ifade etmiyor.
Torba yasa görüşmeleri devam ediyor. Bakalım küçük bukleler halinde yapılan bu düzenlemeler kamuoyunun beklentisini karşılar mı, anketler gösterecek!
Yazı dizimizin devamında buluşmak ümidiyle hoşça kalın…