Topuz, "Çarşamba'nın gerçek tarihini bulacağız"

Haber Expres Gazetesi Köşe yazarı ve Emekli Öğretmen Hasan Topuz yaklaşık 3 yıl önce başlattıkları Çarşamba'nın tarihi nüfus sayımları çalışmasının sonuna geldi. Topuz ve birlikte çalıştığı Avukat Safa Temiz, yaptıkları çalışmayı geçtiğimiz günlerde önce kitap haline getirdiler ve yakında seri baskı ile Çarşambalıların hizmetine sunmaya hazırlanacaklarını belirtti. Kitap dışında 'www.carsambanufusdefteri.com' adresi ile internetten de vatandaşlara çalışmayı sunan Topuz ve Temiz önümüzde ki günlerde de bu sayımdan sonra günümüze gelen soy kütüklerini bulup çıkartma çalışmalarına başlayacaklarını belirttiler.

'Kimse dedesinin dedesini bilmiyordu'

Emekli Öğretmen Hasan Topuz çalışmaları hakkında Gazetemiz Yazı İşleri Müdürü Erol Şeker'le yaptığı konuşmasında şunları dile getirdi. Hasan Topuz, "Küçük yaştan beri tarihe çok meraklı olduğumu çevrimdeki bütün dostlarım bilir. Uzun yıllardan beri Çarşambamızın geçmişi ile ilgili yeni bilgiler edinmek için hep araştırdım. Sonun da acı bir gerçek ile karşı karşıya kaldım. Dedemin dedesinin adını bilmiyordum. Benim bilmediğim gibi Çarşambadaki herkes benim gibi dedesinden atasından bi haberdi.  1920 yılında yanan hükümet binasından geriye hiçbir kayıt kalmamış. İşte biz bu önemli ihtiyacı gördük ve bu kitabi hazırladık."

'Çarşamba1834 sayımı için 3 yıl çalıştık'

Arkadaşım Avukat Sefa Temiz beyle 3 yıla yakın bir zaman büyük uğraşlar vererek çalışmalarımızı tamamladık. İnternette bir site de çalışmalarımızı topladık. Uzun zamandır çok emek sarf ettik, bazen üzüldük bazen de yorulduk şeklinde konuşan Topuz, "Fakat çalışmamızın kitaplaştırılması sonrasında gelen mailler ve telefonlar bizim için dua edenleri öğrendikçe tüm yorgunluğumuz geçti. Gelen mail ve telefonlar bize manevi haz veriyor o da bize yeter" şeklinde duygu ve düşüncelerini ifade ederek açıklamasını şöyle sürdürdü.

 'Türkler Malazgirt savaşı ile Çarşamba'ya yerleşmişler'

Bu çalışmalarımızı sürdürürken şahsi dostlarımız dışında kimseden bir destek almadık. Ne kadar önemli bir kültür hizmeti yaptığımızı şimdi daha iyi anlıyorsunuz şeklinde konuşan Emekli Öğretmen Hasan Topuz, "Bu çalışmaların neticesinde şunu gördük: Çarşambamız ve havalisi 1071 Malazgirt savaşından bu yana Türklerin tam bir ana yurdu o dönemlerden beri Türkler  buraya kadar gelmiş ve yerleşmişler ve köylülerin %80’i 90’ı Türkler tarafından kurulmuştur. Çarşambamızın bu gerçeğini  yaptığımız çalışmalarda ortaya çıkarttık. Mesela bütün tarihçilerin söyledikleri ve fikir oldukları gerçek var sonu. Çarşamba'nın köylerinin sonunda - li, lu - ile biten köylerimizin hepsi Türkmenler tarafından kurulan köylerdir. Bizim Çarşambamıza baktığımız da Akkuzulu o dönemlerde kurulmuştur. Çarşamba da kurulan Ustacalı, Manaplı, vb hepsi öyledir".

' Çarşamba tarihte Beyliklerin başkenti olmuş '

Çarşamba 1300-1771’den itibaren yerleşim yeridir dedik ya işte burasının yerleşim yeri olduğunu bir başka yönden de anlayabiliriz. Mesela haftanın 4. cü günü Çarşamba'dır ve buraya o nedenle Çerşamba pazarı adı verilmiştir. Göğceli camii 1200 tarihlerinde yapılmıştır diyen Topuz, "Çarşambanın merkezi 1830’da şimdiki merkezdi. Haznedaroğlu Süleyman Paşanın durduğu şehir burasıdır. Daha önceki merkez ayrı, sarıcalı mahallesi eski yurt denilen yer Çarşambanın merkeziydi. Daha önce mesela Ordu köyü ama şu gerçek mi bilmiyorum ama 1300-1400’lerde göğeceli mezarlığı camisi var. Türkler de şöyle bir şey vardır önce cami ve mezarlık yapılır sonra etrafın da toplanır. Beyyenice de türbe var ama daha eski orası başkent bile yapılmış. Buradaki beyliklerin başkenti olmuş."

'Osmanlıca ile Türkçe arasında fark aslında yok'

Biz çalışmalarımızı bazı tarih hocalarına gösterdik ve onlarda konuyu biliyorlar. Hatta bir sempozyum da çalışmalarımızı anlattık takdir ettiler. Ama akademik olmasa da çalışmalarımız bize yeterli, onlara ihtiyacımız yok. Bu çalışmalardan önce Osmanlıcayı biliyordum ama yeterli değildi. Araştırmaya başlayınca daha çok geliştirdim. Yani bu işe başlayınca mecburen öğrenmek zorunda kaldık şeklinde konuşan Topuz, "Osmanlıca ve Türkçenin arasındaki fark sadece harf o eski Türkçe Arap harflerinden meydana gelmiş bu bizim Latin harflerinden meydana gelmiş. Türkçe kelimeler zaten hep aynı fark yok yani hatta daha güzel. Mesela kardeşe ne deniliyor karındaş hiçbir farkı yok sadece alfabe değişikliğidir."

'Lakaplar kime soyad olarak geçti bulacağız'

Bundan sonra ki hedefimiz Çarşamba' da ikinci kitabımızı yazmayı düşünüyoruz. Biz bazı aileleri tespit ettik ve biz bu ailelerin aşağı yukarı bir köyden 20 hane varsa,10 hanesi biliniyor. Ama diğer10 hanesi kendi ailesini bulamıyor. Şimdi bu bizim yapacağımız çalışmada Çarşamba'nın Ökse ve Arım bölgelerine özel olacak diyerek devam eden Topuz, "Mesela her köye bakacağız mesela diyelim ki o köyde Hatipoğlu sülalesi1830 da nüfusta çıkmış. Bu Hatipoğulları bu gün hangi soyadlarını almış. Kısacası o sayımda ki lakapları bu gün kimler soyad olarak almış bunları bulacağız. Çünkü o zaman herkes soyunu sülalesini bilecek."

'Başbakanlık arşivinden bilgilere ulaşmaya çalışıyoruz"

Sohbetin sonunda Emekli Öğretmen ve köşe yazarı Hasan Topuz, "Çalışmamızın sonunda çıkarttığımız kitap sonrasında konuyu duyan, öğrenen insanlarımız yurt içinden olsun, yurt dışından olsun arayarak teşekkür ediyorlar. Bu gelen maillerde gelen telefonlarda biz de o kadar şaşırdık ki Türkiye’nin her tarafından hatta Almanya’dan mesela bizim büyük dedelerini soruyorlar. Bunlara cevap vermek zorundayız. Mesela 1600 yılında biz nereden gelmişiz. İşte hocam bunları bulabilir misiniz? Ama biz de bunları bulabilmek için çalışmalar yapmamız lazım.1830’dan önce Çarşamba kayıtların da hiçbir şey yoktu. İstanbul da Başbakanlık Osmanlı arşivleri var. Osmanlıca metinleri oraya taşımışlar. Biz de onları CD halinde getirdik çevirdik.1904’de yapılan bir sayım daha var eğer o sayımlara ulaşabilirsek, Çarşamba’nın geçmişi ile hiçbir tereddüdümüz kalmayacak. Çarşamba yangını her şeyi yok etmiş lakin, Terme de yangın olmadığı için Terme’nin nüfus kayıtları var. Ama Çarşambamızın maalesef yok. Biz Çarşambanın gerçek tarihini, nüfus sayımını bulup çıkartmaya ömrümüz yettiği sürece devam etmeye kararlıyız" diyerek konuşmasını tamamladı.