Bu yıl kış, uzun zamandır olmadığı kadar sert geçti. Kar kalınlığı birçok bölgede metreleri buldu, soğuklar kemikleri dondurdu. Fındık üreticileri ise bu sert kışın bir faydası olup olmadığını merak ediyor: Kahverengi kokarca zararlısı öldü mü, yoksa yine bahçelerimizi istila edecek mi?

Öncelikle şunu söyleyelim, kahverengi kokarca (Halyomorpha halys) sıcak havaları seven bir böcek. Ancak soğuklara karşı da oldukça dayanıklı. Bilimsel araştırmalara göre, bu zararlının kışın tamamen yok olması için -10 ila -15 derecelerde uzun süre kalması gerekiyor. Fakat burada kritik bir detay var: Kokarcalar, kışı geçirmek için korunaklı yerlere saklanıyor. Evlerin çatı araları, ahırların duvar araları, odunluklar hatta kabuk altları onlar için doğal bir sığınak. Bu yüzden dışarıdaki dondurucu soğuk her zaman onların kökünü kurutmaya yetmiyor.

Bu kış hava gerçekten sert geçti, ama kokarcalar tamamen yok oldu demek için erken. Kışı atlatanlar yine bahar aylarında yumurtalarını bırakacak ve yaz aylarında sayıları hızla artacak. Özellikle Karadeniz Bölgesi’nde fındık bahçelerine verdiği zarar artık göz ardı edilemeyecek bir seviyeye ulaştı. Fındık kurdundan daha büyük bir tehdit haline gelen bu zararlı, fındığın içini boşaltıyor ve ciddi verim kayıplarına yol açıyor.

Peki, ne yapmalı? Kışın soğuklarının işe yarayıp yaramadığını görmek için bahar aylarında kokarca popülasyonunu iyi takip etmek gerekiyor. Biyolojik mücadele, tuzaklar ve ilaçlama gibi yöntemleri şimdiden planlamak şart. Üreticiler bu mücadelede yalnız bırakılmamalı, devlet destekleri ve bilimsel çalışmalar hızlandırılmalı. Yoksa kar ne kadar yağarsa yağsın, kokarcalar yine fındık dallarında gezmeye devam edecek.

Özetle, kar yağdı ama kokarca öldü mü? Maalesef kesin bir yanıt vermek zor. Bahar geldiğinde hep birlikte göreceğiz…