Meyve ve ağaçların 1 numaralı düşmanı olarak bilinen ‘Amerikan beyaz kelebeği’ Samsun’da görüldüğü haberlerde yansımıştı.


Çiftçinin belalısı olarak bilinen ve nasıl mücadele edilmesi gerektiği konusunda ilk yıllarda zorlukların yaşandığı Amerikan Beyaz Kelebeği istilasına karşı neler yapılması gerekiyor bu yazıda kaleme almak istedim.

Üreticilerimizin bilgilenmesi ve bu zararlılara karşı nasıl mücadele etmesi gerektiği konusunda bilgilendirmek amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan edindiğim kaynaklara göre mücadele yöntemlerini okuyucularımla paylaşıyorum.

AMERİKAN BEYAZ KELEBEĞİ(Hyphantria cunea)

Tanımı Yaşayışı ve Zarar Şekli

Kelebeğin esas rengi beyaz, bazı erkek ve dişi bireylerde üst kanatlarda siyah nokta şeklinde lekeler mevcuttur. Krem renginde olan yumurtalarını paket halinde bırakır, bir sıvı ile birbirine ve yaprağa yapıştırır. Kışı pupa halinde geçirir. Kışlayan pupalardan çıkan birinci döle ait kelebek uçuşu mayısın ilk haftası ile üçüncü haftasında, ikinci döle ait kelebek çıkışları ise temmuzun üçüncü haftasında olur. Dişiler yumurtalarını genel olarak yaprakların alt yüzlerine bırakırlar. Larvalar yumurtadan çıkarken, yumurta kabuklarını kısmen yiyerek yuvalarını örmeye başlarlar.Zararlı, ağaçların toprak ile birleştiği yerlerde, ağaç kabuğunda ve çok yaşlı ağaçların kovuklarında, binaların çatı saçakları arasında bir koza içinde pupa olur. Yılda 2-3 döl verir. Yumurta kümelerinden çıkan larvalar, yapağın alt yüzünde ipeksi ağlar örer, sonra ağı artırmak suretiyle daldaki diğer yapraklarla ilk yaprağı bağlarlar ve ağlar içinde beslenirler.Olgunlaşmaya başlayan larvalar ağ kümelerinden çıkarak bireysel yaşamaya başlar ve yaprakları sadece ana damarları kalacak şekilde yerler. Ayrıca körpe ve olgunlaşmaya başlayan meyveleri de yiyerek ürünün azalmasına veya tamamen yok olmasına neden olurlar.

MÜCADELESİ

Mekanik Mücadele

Kısa gövdeli ağaçlara bırakılan yumurta paketleritoplanıp bahçeden uzaklaştırılmalıdır.Haziran ve ağustos aylarında zararlı ile bulaşıkağaçlarda ağ içinde bulunan larva kümeleri kesilipbahçeden uzaklaştırılmalıdır.Birinci ve ikinci dölün çıktığı aylarda(haziranağustos) zararlı ile bulaşık ağaçlarda 3-4 cmeninde oluklu karton şeritler(tuzak bantlar) veya50-60 cm uzunluğunda ve 10-15 cm eninde telisçuval ve benzeri kuşaklar ağaçların gövdelerindebir veya iki yerde iple sarılmalıdır.Ağ ile birlikte toplanan larva kümeleri, içinde larvave pupa bulunan kuşaklar, parazitoit çıkışına izinveren ancak zararlının doğaya bulaşmasınıengelleyen tel kafeslere konularak zararlının imhaedilmesi sağlanır. Ancak doğal düşmanların çıkışısağlanır.

Biyolojik Mücadele

Pupaların %70'in üzerinde parazitlenebildiğisaptanmıştır. Doğal dengeyi bozmamak amacıylaözellikle dut ve orman alanlarında bulunanzararlının mücadelesi mutlaka biyopreparatlarlayapılmalıdır.

Kimyasal Mücadelesi

Zorunlu olmadıkça kimyasal mücadeleuygulanmamalıdır. Ancak, popülasyonun yüksekolduğu veya zararlının epidemi yaptığı yıllardakimyasal mücadele önemli olmaktadır.Ancak kimyasal mücadele yapılırken doğaldüşmanlarının varlığı düşünülmeli ve doğaldüşmanlara en zararsız olan preparatlarkullanılmalıdır.

Kimyasal mücadele; Haziran (1.döl), Ağustos (2.döl), 3.döl çıkarsa Eylül ayında larvalar epidermis arasından çıkıp ağlarını örmeğe başladıkları zaman(larvalar 2.ve 3. dönemde) veya yumurta kümelerindeki bütün yumurtalar açıldığında başlamalıdır. Fındık yetiştirilen alanlarda eylül ayından itibaren yağmurların başlaması ve özellikle geceleri hava sıcaklıklarının düşmesi nedeniyle 3.döl zarar yapmamaktadır. Her döle karşı bir ilaçlama yapılır ve yeterlidir.